Historia naturalerako interesa
Historia naturaleko eskuizkribua 1002 orriko bilduma da. Ederki liburuztatua eta aurrekoaren aldean bere edukiaren eta antolaketaren heterogenotasuna da aipagarri. Hainbat liburuxka daude bata bestearen atzetik, 1etik 9ra zenbakituak, baina hauetako batzuk ia hutsak dira : Arrainak (9.a), Moluskuak (b.8), lau hanketakoak, arraultzalariak, sugeak (b.7), Ikonografia, Ornitologia (b.6), Fosilak (b.5), Ugaztunak (b.4), Oskoldunak (b.3), Botanika (b.2. Hutsa !), Intsektuak (b.1). Lan hau 1867-1868 artean osatua izan da.
Badu ere beste eskuizkribu lodi bat, bestelako kaligrafia batekin egina eta honela izendatua : Index herbarii Suardiani. Litekeena da lan hau bere emaztearen osabak, Suard Jauna, Nancy-ko botanika irakasle izan zena, utzi izana. Honek dio « Jourdain doktorearen eskutik jaso dut Pirinioetako, Kataluniako eta bereziki Bartzelona inguruetako, baita Palma eta Alger-eko landareez osaturiko belartegi bat ». Non ote dago belartegi hura ? Lorraine eskualdean ?
Beste nota batzuek honako gaiak jorratzen dituzte : familien taula alfabetikoa (1846ko Spach-en floraren arabera), Lacepède-k deskribaturiko lau hanketako, arraultzelari eta sugeen zerrenda, eta interes urriagoko beste dokumentu batzuk. Testu pertsonalago batek izenburu hau du : Pierre Th. Ducourrau-k bildu eta marraztutako Biarritzeko fosilak, 1865. Honela, II taulak « 1866ko otsailaren 8an Euskaldunen Kostan Biarritzen gertatutako luizi baten ondotik aurkitu ziren oskolak, bainu egituraren ondoan, Fachon arroila aintzin, erlaitzaren behealdeko arroka grisetan trinko sartuak ». Soilik hiru mota aurkezten ditu : Nucula, Planorbis, Hipurita. Zalantzak izan ditzakegu azken honi dagokionez. Bere testuaren hasieran, Bordaleko « Société linnéenne »aren aldizkarian 1838an de Grateloup doktorearen lanetan oinarritu dela.
Ehizari buruzko nota batek, 1829an ehizatzen zen bezala, « bereziki Mounache eta Laurent Alby ehiztari ospetsuek » praktikatzen zuten bezala, eskualdean eta migrazio denboran behatu txorien zerrenda luze bati amaiera ematen dio. Nota pertsonalagoak ditaizke baina honako izenburua du : « Iconographie ornitologique de Biarritz », 1865. Izenburuak ez du edukiarekin bat egiten.
 |