Eskuizkribu osoa ikusi bilketa.eus gunean

Eric Guilho Baionako Historia Natuturala Museoko zuzendaria da. 1856an Ulysse Darracq, Pierre-Thomas Ducourrauren laguntzailearentzat sortutako postua dago, beraz. Galdetu diogu, 150 urte bere aitzinekoaren ondotik, eskuizkribuak guretzat komentatzea. Hona bigarren kaierari buruzko oharrak.

Oharra : Pierre-Thomas Ducourrauk egiazki ikusi, ikertu eta marraztu dituen abereak webgune honen "Arrainak eta moluxkuak" sailan dira

Ducourrau-ren Historia naturaleko liburuxka hastapenetik ornitologiari buruzkoarengandik oso desberdina agertzen zaigu. Liburuxka hau heterogenoa, edo heteroklitoa da. Espezie oso desberdinak, munduko leku oso urrunduetan bizi direnak ematen ditu. Heterogenotasuna taldeen aniztasunean ikusten da, moluskuetatik ugaztunetara ibiltzen baita eta marrazki eta deskribapenen kalitatean ere nabarmena d

Talde eta espezie kopuru handia

Ducourrau décrit dans ses carnets un grand nombre de groupes d'animaux : mollusques, annélides (vers), cnidaires (méduses), échinodermes (étoile de mer, ophiures, holothuries...), crustacés, insectes, et vertébrés (tortues, serpents, lézards, mammifères...). Il les répertorie selon 12 classes et une nomenclature qui avait cours à cette époque. Il s’est inspiré de manière importante des écrits du Comte de Lacépède, son nom apparaissant à de nombreuses occasions.

L’un des groupes le plus représenté à l’aide de dessins est celui des ostéichtyens (animaux à squelettes osseux), avec les poissons à nageoires rayonnées (près d’une cinquantaine d’espèces) et les cétacés. L’auteur présente ces derniers avec les poissons alors que ce sont des mammifères, détails dont il avait connaissance comme l’indique le feuillet 299. Probablement par facilité.

Lacépède-ren sailkapenaren aterakin bat, Ducourrau-k kopiatua, non zetazeoak ugaztunen artean sailkatzen dituen : balea, narbal, kaxalote, izurde eta fokak Ducourrau-k honela aipatzen ditu : « Biarritzen arruntak, ia urte osoan ikus dezakegu kostatik hurbil ur gainean jostetan(…) »

Dans le groupe des poissons, figurent également les poissons à squelette cartilagineux (requins, raies, chimères) avec moins d’une vingtaine d‘espèces. L’auteur présente une sorte de clé de détermination des raies, détail assez rare pour être souligné. A cela s’ajoutent des dessins très intéressants sur les œufs de raies. Les dessins présentent des espèces de requins venant de différentes régions du globe, comme le requin blanc. L’essentiel n’a très probablement été dessiné qu’à partir de planches illustrées.

Arrai (baita ere Billaua edo Aingeru guardako arrunta deitua) arraultzeei buruzko taulen adibide bat.

Moluskuak ere irudikatuak dira, zefalopodo (txipiroi eta arraultze), gasteropodo (kurkuiluak), balbula bikoitzen artean… marrazki batzuen eta espezie eta generoen zerrenda luze baten bidez. Marraztuak diren espezie guzien artean, 263. orrian clionidae (edo itsas pinpirina, oskol gabeko gasteropodoa), ikus daiteke. Espezie hau normalean ipar hemisferioko itsaso hotzetan aurkitzen da. Egiazki ikusi zuen ala irudi batetik kopiatu ?

263.orriaren aterakin bat, non (goian ezkerrean) itsaso hotzetako clionidaea (Clio australis) agertzen den. D223-10 nota Ulysse Darrcq-en katalogo baten erreferentzia da, gaur egun desagertua den katalogoa.

Harritzekoa da nagusiki zoologiari buruzko liburuxka horretan Pierre-Thomas Ducourrau-k landare espezieen zerrenda luze bat sartu izana. Pariseko Historia naturaleko Nazio Museoko botanista zen Edouard Spach-en Botanikan agertzen ziren espezieak hain zuzen.

Pierre-Thomas Ducourrau-k kopiaturiko landare espezieen zerrenda luzearen adibide bat.

Lau hankadun obiparo eta sugeei buruzko atalean, suge, sugandila eta igelen litaniaz aparte… 313. orria berezia da ezen txori, krokodilo, suge eta kartilagodun arrainen arraultzeen ikerketa konparatiboa eskaintzen baitu, eta bereziki marrazkien kalitatearengatik. Hor ere kontinente askotako espezieak biltzen dira. Azpimarra dezagun berriz ere, atal honetan agertzen diren zetazeoak, ez direla beren lekuan.

Arraultzeen neurrien erkaketa Werner Jaunaren (familien Museoa) taularen arabera.

Ondotik hainbat talde agertzen dira, gutti garatuak, bereziki fosilak eta ugaztunak.

Biarritzeko fosilei buruzko orrien adibide bat
Ugaztunei buruzko orrien adibide bat : zerri masailak, gizakiaren abdomenaren edukia, elefante, zerri, ziminoen buru-hezurra

Intsektuei buruzko liburuxkan, idazlea anatomia ikerketari lotu zaio (sistema « tegumentarioak », nerbio-sistema eta digestio-sistema) espezie batzuen kasuan. Egiazki egin al du, edo beste batzuetan bezala literaturatik hartu al ditu marrazkiak ? Aia dezagun halere klase horrentzat erakusten duen ikuspegi aniztasuna (anatomia, ekologia, bizimoduak eta ugalketa…)

Intsektuei buruzko atalaren aterakin bat

Irudikapen eta marrazkien kalitatea

Liburuxka honek batzuetan marrazki oso azalekoak ematen ditu, deskribapen biziki zehatzak laguntzen dituzten eskalako marrazki errealista bikainak ez bezala. Aingeru guardakoarena, neurri zehatzekin, 55 eta 56 orrietan, landuenetako bat da. Ber gauza txangurruarentzat, 483.orrian, marrazki errealista biziki ederrekin irudikatua dena. Marrazki errealistenak arrain eta oskoldunenak dira.

 

Les dimensions du Bilan ou Ange de mer
Txangurrua, xehetasun guziekin

Marrazkien errealismoak erakusten du egileak berriki hila zen animalia batetik egina zuela. Arrainen kasu batzuetan aski da zakatzen koloreak eta begien posizioak ikustea, 17.orrian erakusten duen durbo txilibitua lege bere begi kanporatuekin. Hori gertatzen da arraina ur sakonetatik bizkorregi eramaten delarik ur azalera. Ondorioz, presio diferentziaren eraginez holakoak gertatzen dira.

Ur sakonetatik bizkorregi atera diren arrainen begi kanporatuak

Alderantziz, beste marrazki batzuk ez dira batere errealistak eta batzuetan erabat asmatuak, hala nola zetazeo, krokodilo edo suge batzuenak.

Hona idatzizko deskribapen batzuetatik eginiko marrazkiak eta ez egiazko behaketa batetik.

Eric Guiho

Osagarriak

Quelques feuillets ne sont pas en relation directe avec l’histoire naturelle, mais présentent d’autres intérêts

San Martin lurmuturra

Biarritzeko San Martin lurmuturrarren ikuspegia, Itsas-argitik hegoaldera hartua. Ducourrau-ren etxea arrunt eskuinean da.

Santa Eugenia eliza

Biarritzeko Santa Eugenia elizaren barnealdea, 1866ko martxoaren 8an (ekaitza denboran)

Balea arrantza

Balea arrantzan Hornos lurmuturrean eta hegoaldeko itsasoetan, Jean-Baptiste Lalanne kapitainaren irudiaren arabera.

Ehizari buruzko nota

Biarritzen 1829an ehiza nola egiten zen aipatzen duen nota.

Table gasconne bayonnaise

Baionako gaskoinezko txori batzuen izenak